Η ανεπτυγμένη Δύση

Δεν είναι λίγοι οι αρχαιολογικοί τόποι στους οποίους ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάτι που στα μάτια μας φαντάζει αδιανόητο. Την χρήση αγαλμάτων ως οικοδομικών υλικών σε τοίχους, τη διαμέλιση αρχιτεκτονικών θαυμάτων για την κατασκευή σταύλων και αποθηκών, τη γενικότερη μεταποίηση και κακοποίηση ενός καλλιτεχνικού, με την ευρεία έννοια, αριστουργήματος για την εξυπηρέτηση εντελώς εφήμερων αναγκών. Γνωστή είναι άλλωστε και από την ιστορία η τύχη θαυμάτων της Τέχνης, που βάρβαροι έλιωσαν σε καμίνια για να πάρουν το μέταλλο με σκοπό να κατασκευάσουν κακοφτιαγμένες ασπίδες και σπαθάκια για να αλληλοσκοτώνονται ή ασβέστη για να ασβεστώσουν τους σταύλους τους.

 

Κοιτάμε ανήμποροι να καταλάβουμε τη βαρβαρότητα, την απίστευτη νοητική υστέρηση, ανθρώπων, που ακόμα και αν δεν συνειδητοποιούν ολόκληρο το φάσμα του νοήματος ενός έργου τέχνης, μένουν απόλυτα αδιάφοροι ακόμα και στην πασιφανή ομορφιά και τελειότητα του δημιουργήματος και το μόνο που βλέπουν σε αυτό είναι απλά ένα άριστο οικοδομικό υλικό ή μόνο μέταλλα για την παρασκευή σπαθιών και ασπίδων. Δεν μπορεί ο σημερινός άνθρωπος του Δυτικού Πολιτισμού, να διανοηθεί πως είναι δυνατό να υπήρξαν ομάδες ατόμων που παρέμειναν απόλυτα ασυγκίνητες, αν μη τι άλλο, μπροστά σε τέτοιο κάλλος και αισθητική αρτιότητα. Να αδυνατούν να θαυμάσουν, ακόμα και αν δεν κατανοούν πλήρως, το μέγεθος και το μεγαλείο πανέμορφων ναών. Την αρμονία της Τέχνης που μιλάει απευθείας στην ψυχή και για τούτο δεν χρειάζεται περισπούδαστες γνώσεις για να γίνει αισθητή. Πόσο τραχιά ήταν λοιπόν η ψυχή τους ώστε σε αυτή την Τέχνη να βλέπουν μόνο πέτρες και μέταλλα;

 

Ξέρει πως οι βάρβαροι αυτοί ήταν οι προγονοί του και αυτό του κάνει τα πράγματα ακόμα πιο ακατανόητα. Νιώθει τουλάχιστον περήφανος που ξέφυγε από κείνα τα σκότη της ανθρώπινης ύπαρξης, και τώρα έχει παράγει ο ίδιος πολιτισμό και τέχνη, ξέρει πλέον να εκτιμά την ομορφιά. Αντάξιος και κάτι παραπάνω της Παλιάς Τέχνης, την ξεπέρασε σε κάθε τομέα. Καμαρώνει για τις ποικίλες Τέχνες και Επιστήμες που τις έφτασε σε απίστευτη κορύφωση. Στα βάθη του Σύμπαντος και στην πυρήνα του Ατόμου. Κοιτάζει από που ξεκίνησε και καμαρώνει το σημερινό του ανάστημα. Εξιλεωμένος…

 

Η απορία που δημιουργείται καθώς τον βλέπει κανείς να φεύγει από τον αρχαιολογικό χώρο, δικαιωμένος, είναι το πώς τα καταφέρνει και δε σκοντάφτει… Είναι τόσο μύωπας όσο και ο πρόγονός του. Μόνο που ο σημερινός είναι πιο επικίνδυνος από κείνον. Όταν καταφέρουμε να δούμε πέρα από τη μύτη μας, αντιλαμβανόμαστε ότι η τραχύτητα της ψυχής του σημερινού ανθρωπολογικού τύπου, που παράγει η Δύση, δεν έχει αλλάξει ποιοτικά από τον βάρβαρο πρόγονό της. Και τούτο γιατί ο σημερινός Δυτικός άνθρωπος συνεχίζει να συμπεριφέρεται απέναντι στη Τέχνη, τη Δημιουργία, όπως ακριβώς και ο ημιάγριος πρόγονός του.

 

Αναφέρομαι φυσικά στη καταστροφή που προκαλεί ο Δυτικός Πολιτισμός στη Φύση, την κατεξοχήν Τέχνη, τον Κόσμο (κόσμημα) τον Αρχαίων Ελλήνων, των πρώτων μεγάλων καλλιτεχνών. Η ψυχή του Δυτικού Πολιτισμού, τραχιά και απαίδευτη στέκεται μπροστά στον υπέρτατο έργο Τέχνης και δεν αντιλαμβάνεται τίποτα από το Κάλλος, την Αρμονία, το Λόγο. Σαν τους προγόνους του, την πολιτισμική παράδοση των οποίων φέρει, βλέπει μόνο υλικά, αντικείμενα για χρήση. Μετρά τη Φύση, την κόβει, την ακρωτηριάζει, τη φέρνει στα μέτρα του, την λιώνει σε καμίνια, την εντοιχίζει και την παραμορφώνει για να ικανοποιήσει απλές, εφήμερες ανάγκες. Καμαρώνει ύστερα, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που θα καμάρωνε και ο βάρβαρος πρόγονος, που αφού ακρωτηρίασε το άγαλμα, κόβοντας τα περιττά και φέρνοντας το στα ακριβώς υπολογισμένα μέτρα του, το ενσωμάτωσε με περισσή “επιστήμη” σε κάποιο τοίχο. Υπέταξε το υλικό και το χρησιμοποίησε άριστα…

 

Φαντάζομαι ένα μελλοντικό πολιτισμό, γήινο ή μη, που θα ξεκινά από άλλες ρίζες, έχοντας επίγνωση πραγματική της Τέχνης να κοιτάζει τα ερείπια του δικού μας “ανεπτυγμένου” "πολιτισμού”. Να βλέπει βαρβάρους, ασυγκίνητους από την Ομορφιά, τον Κόσμο, το Κάλλος, να μετράνε και να κόβουν, να λιώνουν, να μολύνουν, να αλλοιώνουν, να φτωχεύουν το κόσμο. Να υποτάσσουν το καθολικό έργο Τέχνης στις ανάγκες τους. Να καταστρέφουν το Κάλλος, το Λόγο, την Αρμονία του για να φτιάξουν τοίχους και σταύλους. Τι ακριβώς πέτυχε ο Δυτικός Πολιτισμός που αξίζει το κόστος αυτό; Η αξία των επιτευγμάτων μπροστά στο αλόγιστο κόστος, είναι η ίδια με την αξία των σταύλων που έχτιζαν οι πρόγονοί του καταστρέφοντας τέχνη που δεν καταλάβαιναν.

 

Ο Δυτικός Άνθρωπος στέκεται μπροστά στη Δημιουργία, τον Κόσμο και δεν αντιλαμβάνεται τίποτα. Τι θα λέγαμε για κάποιον που μπροστά σε έναν έργο Ζωγραφικής, έβλεπε  μόνο γραμμές και χρώματα, αδυνατώντας να συλλάβει το Νόημα, και προσεγγίζοντας το έργο, αναλύοντας τη φυσική σύσταση των χρωμάτων, τις συντεταγμένες τους στον πίνακα, το υλικό του καμβά, τις μαθηματικές σχέσεις μεταξύ των διαφόρων σχημάτων κλπ και πιστεύοντας πως έτσι κατανόησε και περιέγραψε το Έργο… Αυτό θα έμενε στο επίπεδο της νοητικής δυσλειτουργίας, όμως ο Δυτικός άνθρωπος, μέσα στην αλαζονία του, πίστεψε πως κατανόησε το έργο και θέλησε να το υποτάξει. Ομαδοποίησε τα χρώματα, άλλαξε τη φυσική τους σύσταση, τοποθέτησε αλλιώς τα σχήματα, έκοψε περιττά κομμάτια, πέταξε ότι φαινόταν άχρηστο… Και πίστεψε πως βελτίωσε το έργο… Είναι τόσο μύωπας που δεν μπορεί να απομακρυνθεί αρκετά για να καταλάβει τι έκανε. Όσοι μπορούν να αποτραβηχτούν δυο βήματα παραπίσω, βλέπουν αμέσως την αλογία του επιτεύγματος. Το έργο Τέχνης δεν έχει πια νόημα, είναι Άλογο (λείπει ο Λόγος).

 

Ο Δυτικός άνθρωπος είναι προφανές πως συμπεριφέρεται στη Φύση με τον ίδιο τρόπο, όπως ο πρόγονός του. Τη βλέπει ως αντικείμενο, άνευ νοήματος, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει όπως νομίζει για να ικανοποιήσει κάθε ανάγκη του. Δεν έχει σημασία πια ανάγκη. Και η ικανοποίηση των αναγκών έγινε η μόνη του προτεραιότητα σε ένα κόσμο Άλογο, στερημένου νοήματος. Φυσικό ήταν να αυτονομηθεί λοιπόν και να παράγει ένα “πολιτισμό” με μόνο νόημα την δημιουργία και ικανοποίηση αναγκών. Ένα πολιτισμό που καλλιεργεί στον άνθρωπο ανάγκες, υπαρκτές ή καινοφανείς, δημιουργημένες, απευθυνόμενος μόνο στον ηδονισμό του, την αυτοϊκανοποίησή του. Στον άλογο κόσμο της Δύσης, στον κόσμο αντικείμενο, ο άνθρωπος ζει σε ένα παράλογο σύμπαν, όπου το μόνο νόημα που βρίσκει είναι η ζωώδης ικανοποίηση όλο και μεγαλύτερων αναγκών, ο γιγαντούμενος αυνανισμός του…

 

Τα διάφορα Κινήματα για την προστασία του περιβάλλοντος ή των ζώων είναι αν μη τι άλλο, κάποιες απέλπιδες προσπάθειες, χωρίς όμως ουσιαστική διαφορά από τον πολιτισμό που τα παρήγαγε. Και τούτο γιατί τα κινήματα αυτά προσπαθούν να διασώσουν τη Φύση, ως απαραίτητη για την επιβίωση μας ή ως ένα αισθητικά καλύτερο ντεκόρ από τις τσιμεντουπόλεις. Συνεχίζουν να αντιλαμβάνονται τη Φύση ως αντικείμενο και απλώς επιδιώκουν μια άλλη χρήση για αυτό. Δεν πρόκειται να έχουν φυσικά κανένα αποτέλεσμα, γιατί αποτελούν απλά μια αίρεση της ίδιας θρησκείας και όχι νέο τρόπο θεώρησης. Επιζητούν μια αλλαγή της χρήσης και όχι μια νέα σχέση με τον Κόσμο. Δεν επιδιώκουν την αποκατάστασή του, αλλά τη διαφορετική μεταχείρισή του με τα ίδια ατομοκεντρικά κίνητρα. Για αυτό και είναι καταδικασμένες σε αποτυχία.

 

Ο Δυτικός Άνθρωπος, τραχύς ψυχικά (σήμερα πλέον σχεδόν άψυχος, ρομποτικός), στέκεται απέναντι στη Τέχνη του Κόσμου ασυγκίνητος, πνευματικά ανάπηρος να κατανοήσει. Την ακρωτηρίασε για να την υποτάξει με τελικό σκοπό μόνο να αυξήσει τα σκουπίδια που παράγει. Γκρέμισε το Ναό της Φύσης για να φτιάξει χέστρες γεμίζοντας τον πλανήτη με τα σκατά του. Ακόμα και ο βάρβαρος πρόγονός του θα αυτοκτονούσε από απελπισία μπροστά στη Βαρβαρότητα του απογόνου του…